Nước, trà, rau và thịt để qua đêm có gây ung thư “như lời đồn” không?

Còn nhớ hồi sinh viên, mình vẫn hay để đồ ăn để qua đêm rồi hôm sau ăn tiếp, vì đói mà. Ở nhà mình, một số thứ như nước đun sôi để nguội, thịt thừa hôm trước vẫn để lại, sáng hôm sau ăn bình thường. Mình cứ nghĩ đó là nếp sống và nhà ai cũng vậy.

Ấy thế mà đợt ra ngoài Hà Nội học, bạn mình có đến chơi và ngủ lại. Thế xong nó thấy mình cất đồ ăn thừa đi để hôm sau ăn thì hét toáng lên bảo: ‘Ung thư (UT) đấy’. Mình ngơ ngác, tròn mắt lên nhìn nó hỏi lại: UT á? Ai bảo thế?

Thế là bạn mình nó ngồi ‘phổ cập kiến thức’ cho mình, nó bảo ‘tao đọc trên… Google’. Lúc đấy nghe bạn nói thì mình cũng sợ nhưng chợt nghĩ lại rằng mình vẫn ăn uống từ nhỏ đến lớn thế, có sao đâu mà. Xong bạn mình còn kêu: Mày bỏ ngay thói quen uống nước đun sôi để nguội qua đêm đi kẻo lại u này u kia.

Mình thì chẳng tin đâu vì từ bé đến giờ mình vẫn ăn uống thế, UT gì đâu. Tất nhiên, vẫn có những lần ăn xong mình bị ngộ độc phải nhập viện nhưng nói ăn đồ qua đêm bị UT thì mình nghĩ chẳng có chuyện đó đâu.

Mình cũng tìm hiểu rồi, thấy các chuyên gia có chia sẻ với báo chí về vấn đề này. Hôm nay mình sẽ chia sẻ với các mẹ thông tin về nước, trà, rau và thịt để qua đêm có thực sự gây UT không. Cụ thể, mời các mẹ xem phần bên dưới nhé.

Uống nước để qua đêm có gây UT không?

Nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể. Nhiều gia đình thay vì uống nước lọc thì sử dụng nước đun sôi để nguội vì nghĩ nó tốt cho cơ thể và an toàn hơn. Bởi, việc đun sôi lên có thể tiêu diệt những vi khuẩn gây hại trong nước. Chỉ có điều, nhiều người ‘đồn’ rằng uống nước đun sôi để nguội qua đêm sẽ sản sinh ra chất gây khối u.

Trên thực tế, quan niệm này hoàn toàn sai lầm. Các chuyên gia y tế nhận định: Nước đã đun sôi có thể bảo quản trong thời gian dài ở môi trường nhiệt độ thường. Tuy nhiên, cần phải bảo quản đúng cách. Cụ thể, nước khi đun sôi mạnh thì tiếp tục đun thêm 1 phút nữa. Bảo quản ở nhiệt độ phòng không quá 21 độ. Dụng cụ đựng nước phải được vệ sinh sạch sẽ và hạn chế mở nhiều lần vì sẽ khiến vi khuẩn xâm nhập.

Các chuyên gia cũng nói rằng: Chất gây UT không thể tồn tại trong nước chỉ chứa khoáng chất và vi lượng dù nước đó đã để một thời gian dài. Chỉ cần chất lượng nguồn nước và dụng cụ đun nước phù hợp với tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thì việc đun lại nhiều lần cũng không tạo ra chất gây UT.

Vậy hạn sử dụng của nước đun sôi là bao lâu? Đối với mỗi loại thực phẩm đều có hạn dùng riêng. Với nước, nó không chứa protein hoặc đường nên sẽ không bị phân hủy hoặc phá hại bởi các vi sinh vật như thực phẩm khác ở nhiệt độ phòng.

Nước đun sôi để nguội qua đêm có thể sản sinh ra vi khuẩn E.Coli. Mặc dù nó có ảnh hưởng đến cơ thể của con người nhưng không nghiêm trọng như nhiều người nói. Tuy nhiên, với những người dạ dày mỏng hay trẻ nhỏ thì nên tránh uống nước đun sôi để nguội quá 10 tiếng.

Còn với người bình thường, hạn sử dụng của nước đun sôi là 16 tiếng.

Vậy còn với trà xanh thì sao?

Đây là loại đồ uống quen thuộc của người Việt mang lại nhiều công dụng với cơ thể như chống oxy hóa, chống viêm, cải thiện hệ miễn dịch, đẹp da… Do đó, nhiều người hay có thói quen hãm nhiều trà xanh chút để uống luôn thể. Việc để nó qua đêm là chuyện bình thường.

Về vấn đề trà xanh để qua đêm gây ra tế bào u ác tính không, PGS.TS Đỗ Văn Chương (nguyên Giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học và Vệ sinh an toàn thực phẩm, Đại học Kinh tế – kỹ thuật Công nghiệp) nhận định: Không có cơ sở để nói rằng trà xanh để qua đêm gây UT. Bởi, các chất trong đó chỉ bị thay đổi do nhiệt độ. Nếu để qua đêm mà không có nhiệt độ cao thì không ảnh hưởng nhiều. Còn nếu để ở môi trường nhiệt độ cao thì tanin ở dạng chát sẽ bị chuyển hóa sang dạng oxy hóa có màu. Đó là lý do vì sao nó bị chuyển màu sau một đêm.

Mặc dù vậy, chúng ta vẫn không nên dùng trà xanh để qua đêm. Bởi, việc này sẽ khiến hương vị nhạt lại dễ nhiễm khuẩn gây hại hệ tiêu hóa.

Ăn rau xanh để qua đêm thì gặp hậu quả gì?

Các loại rau lá xanh từ lâu đã được khuyến cáo là đặc biệt không được dùng khi để qua đêm. Lý do là vì nó có thể hình thành lượng lớn nitrit và gây ra khối u ở thực quản, dạ dày, gan, đại trực tràng…

BS. Ngô Thị Hà Phương (Viện Dinh Dưỡng Quốc gia) cảnh báo: Rau luộc là một trong những thực phẩm đã chế biến thì phải ăn ngay. Tốt nhất không để nó vào tủ lạnh bảo quản để hôm sau ăn tiếp. Bởi, nitrat trong rau xanh khá nhiều. Nếu nấu xong rồi để lâu, vi khuẩn phân hủy, nitrat sẽ lại tạo thành nitrit. Đây là một chất đã được chứng minh là có khả năng gây UT. Đáng ngại hơn, dù bạn có mang hâm nóng lên thì cũng không thể nào loại bỏ hết được.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ từng công bố các loại rau giàu nitrat nhất là súp lơ, rau bina, cải thìa, củ cải, cần tây… Đặc biệt, nitrat trong rau bina có thể chuyển hóa thành nitrosamine qua quá trình hâm nóng. Mà nitrosamine đã được chứng minh là chất gây UT nguy hiểm.

Ngoài ra, khi để rau xanh qua đêm, nó còn có thể sản sinh ra các loại vi khuẩn gây hại hệ tiêu hóa. Hơn nữa, rau xanh nấu chín để lâu thì không còn chất dinh dưỡng nữa.

Vậy nếu thịt bảo quản trong tủ lạnh để qua đêm thì có ăn được không?

Các chuyên gia nói rằng: Thịt nếu bảo quản đúng cách thì để qua đêm vẫn có thể ăn bình thường. Cách bảo quản tốt nhất là: Sau khi nấu xong, nếu thấy nhiều, hãy múc bớt thịt ra rồi dậy kín và cất ngay vào tủ lạnh. Chỉ cần không chạm đũa, thìa vào thức ăn thì sẽ bảo quản được lâu hơn.

Bởi, thịt được nấu chín khi để qua đêm sẽ tạo ra lượng nitrite thấp. Vậy nên bạn hoàn toàn có thể sử dụng sau khi hâm nóng.

Có thể thấy rằng, thực phẩm để qua đêm không phải loại nào cũng gây UT ‘như lời đồn’. Thế nhưng, dù nó không gây khối u ác tính thì bạn cũng nên hạn chế, nên nấu bao nhiêu ăn hết bấy nhiêu. Bởi, việc ăn đồ thừa như thế không thân thiện với hệ tiêu hóa đâu, dễ ngộ độc lắm.