Tòa án nhân dân TP Hà Nội vừa đưa ra xét xử sơ thẩm đối với Hoàng Văn Thành (SN 1965, ở phường Ngọc Lâm, quận Long Biên, Hà Nội) về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Tuy nhiên phiên xét xử đã phải trì hoãn do 2 bị cáo trong vụ án không đảm bảo sức khỏe.

Liên quan, Nguyễn Quang Hải (SN 1954, cũng ở phường Ngọc Lâm, quận Long Biên); Lương Văn Thành (SN 1957, cựu Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường huyện Gia Lâm, Hà Nội); Lý Duy Khoa (SN 1989, cựu cán bộ phòng Tài nguyên và môi trường huyện Gia Lâm); Nguyễn Bá Hoán (SN 1973, cựu Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND thị trấn Trâu Qùy, huyện Gia Lâm); Phan Thế Long (SN 1976, cán bộ địa chính Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm) bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Riêng bị cáo Nguyễn Ngọc Thuần (SN 1963, cựu Trưởng ban dân vận huyện ủy Gia Lâm) bị truy tố tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo cáo trạng, năm 2011, Hoàng Văn Thành và Ngô Thị Thanh Thủy (đã chết) góp tiền mua 9 thửa đất nông nghiệp, diện tích 5.233m2 ở tổ dân phố Cửu Việt, thị trấn Trâu Qùy, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Do đây là đất nông nghiệp trồng lúa, không được phép chuyển nhượng cho người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nên UBND huyện Gia Lâm (Hà Nội) có văn bản yêu cầu các bên hủy bỏ giao dịch.

Lợi dụng chính sách đất đai, nhiều đối tượng trục lợi (ảnh: Minh họa).

Tuy nhiên, 9 hộ dân không trả lại tiền nên Thành và Thủy vẫn là người sử dụng khu đất trên. Năm 2011, Thành lập ra Công ty CP Kinh doanh tổng hợp – xây dựng và phát triển nhà Thành Đạt (gọi tắt là Công ty Thành Đạt) với mục đích xin lập dự án xây dựng nhà liền kề để bán đất.

Năm 2012, UBND huyện Gia Lâm chấp thuận chủ trương đồng ý cho Công ty Thành Đạt lập dự án tại diện tích đất trên. Đến năm 2015, 2016, Thành và Thủy nhờ người đứng tên nhận ủy quyền định đoạt 8/9 thửa đất trên. Đồng thời, nhóm của Thành xin tách thửa.

Sau đó, Thành bán cho Nguyễn Quang Hải 2/29 thửa đất. Để chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở đô thị và xin miễn giảm tiền sử dụng đất từ 70-90%, Thành và Nguyễn Quang Hải bàn nhau thuê các thương binh đứng tên các thửa đất trên.

Cáo buộc thể hiện, các bị cáo đã thuê 29 người có công với cách mạng với số tiền thuê từ 20 triệu đồng – 50 triệu đồng/người. Những người này ký hợp đồng ủy quyền cho Thành, Thủy và Hải làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nhưng do vướng quy hoạch nên có 3/29 thửa đất không chuyển đổi mục đích sang đất ở.

Theo hồ sơ, Thành và Hải thống nhất để Hải gặp gỡ, trao đổi với lãnh đạo UBND huyện Gia Lâm xin chuyển mục đích sử dụng đất.

Tại cuộc họp ngày 7-6-2016, UBND huyện Gia Lâm có chủ trương cho phép chuyển hơn 5.100m2 đất nông nghiệp nằm xen kẹt trong khu dân cư tại tổ dân phố Cửu Việt và giao cho Phòng Tài nguyên và môi trường phối hợp với Phòng Quản lý đô thị huyện Gia Lâm giải quyết.

Thành và Hải sau đó thường xuyên đến UBND huyện Gia Lâm gặp Lương Văn Thành và Nguyễn Ngọc Thuần nhờ giải quyết. Trong vụ án này, Phan Thế Long – cán bộ UBND thị trấn Trâu Qùy tiếp nhận 26 hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở của Thành và Hải.

Bị cáo Long biết rõ khu đất này là của Thành và các thửa đất không phải là đất nông nghiệp nằm xen kẹt nhưng vẫn báo cáo sai sự thật và hoàn thiện thủ tục niêm yết công khai, trình lãnh đạo UBND thị trấn Trâu Qùy ký tờ trình gửi UBND huyện Gia Lâm đề nghị cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Sau đó, Long được Thủy bán rẻ cho thửa đất diện tích 175,7m2. Long đã bán lại thửa đất trên và lãi 50 triệu đồng.

Căn cứ kết quả thẩm định, đề xuất của Long, Chủ tịch UBND thị trấn Trâu Qùy khi đó là Nguyễn Bá Hoán đã ký xác nhận vào 26 đơn trên. Ngày 29-8-2016, Chủ tịch thị trấn Trâu Quỳ ký tờ trình gửi UBND huyện Gia Lâm đề nghị cho phép 15 hộ dân được chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Ngày 22-2-2017, Nguyễn Bá Hoán tiếp tục ký tờ trình do Long soạn thảo gửi UBND huyện Gia Lâm đề nghị cho phép 14 hộ dân được chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Tại cơ quan điều tra, Thành khai nhận đã chi cho Chủ tịch thị trấn Trâu Quỳ 15 triệu đồng/ bộ hồ sơ thông qua Lương Văn Thành để ông này ký các hồ sơ kỹ thuật thửa đất.

Theo cáo buộc, khi tiếp nhận hồ sơ, Lý Duy Khoa – cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Gia Lâm không kiểm tra, xem xét điều kiện miễn giảm tiền sử dụng đất. Khoa được Thành chi 30 triệu đồng và hứa hẹn bán cho 1 thửa đất ở sau khi chuyển đổi xong.

Còn Lương Văn Thành ký tờ trình đề nghị cho phép các hộ dân được chuyển mục đích đất và giảm tiền chuyển mục đích sử dụng đất.

Theo VKS, ông Nguyễn Ngọc Thuần – khi đó là Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm không kiểm tra hiện trạng đất, không chỉ đạo kiểm tra điều kiện miễn giảm tiền sử dụng đất, trong hồ sơ không có kiến nghị của UBND cấp xã nơi người có công với cách mạng cư trú và kết quả xác minh lại của UBND cấp huyện.

Do tin tưởng cấp dưới, ông Thuần ký 26 quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất cho 26/29 thửa đất với diện tích hơn 3.400m2 và miễn giảm tiền sử dụng đất, gây thiệt hại cho nhà nước là hơn 20,4 tỷ đồng.

Sau đó, Thành đã chia tách 20 thửa đất thành 43 thửa đất; Thủy tách 5 thửa đất thành 12 thửa đất và Hải tách 1 thửa đất thành 3 thửa đất để bán cho những người khác. Quá trình điều tra, Thành khai nhờ Hải đưa hơn 4 tỷ đồng cho lãnh đạo huyện Gia Lâm và hơn 1,3 tỷ đồng cho 1 cá nhân nhưng cơ quan tố tụng xác định không có căn cứ về việc này.