"Giá trị chung cư giảm về 0 khi hết hạn sử dụng"

Nhiều chung cư hiện nay sắp sập nhưng cư dân vẫn cố bám trụ vì không bị áp hạn sử dụng.

Theo tôi việc Bộ Xây dựng đưa ra đề xuất sở hữu chung cư có thời hạn là đúng, nhưng với tính cách của người Việt Nam coi nhà là nơi tích lũy tài sản thì rất khó đồng ý.

Thay vào đó Bộ nên đưa ra dự thảo về giá đền bù chung cư trong trường hợp nhà nước thu hồi theo thời gian: Ví dụ mới hoàn thành trong thời gian 1-4 năm thì được đền bù bằng giá xây dựng, từ 5-9 năm thì bằng 80%.

Từ 10-14 năm thì bằng 70%, từ 15-19 năm bằng 60%, từ 20 – 24 năm bằng 50%, từ 25 – 29 năm bằng 40%, từ 30 – 34 năm bằng 30%, từ 35 – 39 năm bằng 20%, từ 40 – 44 năm bằng 10%, từ 45 – 49 năm bằng 5%, từ năm thứ 50 trở đi không bồi thường giá trị nhà.

Năm thứ 49 sẽ thực hiện kiểm định nếu còn sử dụng được thì gia hạn sử dụng. Còn quyền sử dụng đất sẽ được bồi thường theo luật đất đai. Như vậy người dân và các nhà đầu tư sẽ phải khai thác sử dụng hiệu quả nhà ở, tránh bỏ hoang và cố bám trụ đến khi xuống cấp như hiện nay.

Có thể thử nghiệm bằng cách dùng một khu đất mà nhà nước nắm quyền sở hữu, giao cho nhà đầu tư xây chung cư bán. Theo đó người mua chung cư chỉ có quyền sử dụng đất có thời hạn, đóng tiền hàng năm bằng 5% giá đất thị trường. Người mua chỉ trả tiền nhà và đóng tiền sử dụng đất hàng năm cho đến khi hết tuổi thọ của tòa nhà. Nếu được áp dụng thì chi phí nhà ở sẽ giảm rất mạnh và dẫn dắt thị trường, chống đầu cơ, phù hợp với các mục đích kinh tế xã hội của đất nước

Ai cũng biết là nhà ở sau một thời gian thì sẽ hư hỏng, muốn có nhà ở phải bỏ tiền ra mà xây lại. Cái người ta quan tâm chính là “quyền sử dụng đất”. Với tình hình “quyền sử dụng đất lâu dài” cứ tăng phi mã với tốc độ tên lửa như hiện nay thì việc chung cư “không có quyền sử dụng đất” sẽ bị giảm giá trị về không khi hết thời hạn sử dụng.

Vì thế muốn được sự đồng thuận của người dân thì cơ quan chức năng nên làm rõ về “quyền sử dụng đất của chung cư”, có hướng dẫn cụ thể với loại chung cư có “quyền sử dụng đất lâu dài” thì khi hết thời hạn sử dụng nhà nước sẽ tổ chức đấu giá để chia, hay sẽ yêu cầu người dân trả tiền để nhà đầu tư mới xây lại chung cư khác? Có như vậy mới giải quyết được các chung cư cũ hiện nay và vấn để chung cư cũ trong tương lai.

Trên thị trường loại chung cư có thời hạn 50 năm và “không có quyền sử dụng đất lâu dài” đã được bán lâu nay rồi, người dân vẫn chấp nhận vì giá rẻ và ở 50 năm cũng là hết đời người rồi.

Mặt khác, không nên cấp “quyền sử dụng đất lâu dài” với những lô đất đang thuộc sở hữu nhà nước tại các đô thị lớn, mà chỉ nên cấp quyền sử dụng đất có thời hạn thì sẽ tránh được những sai phạm, cũng như vẫn giữ được tài sản cho nhà nước để tái phân bổ cho những người có nhu cầu ở thực sự tại các khu vực trung tâm.

Theo tôi, nhìn xa hơn vấn đề không phải chỉ là chung cư nữa, mà nên thực hiện giao đất có thời hạn để xây nhà ở đối với khu vực đô thị trung tâm. Có như vậy nhà nước mới điều tiết được đất đai và giảm đầu cơ.