Trong xã hội hiện đại, áp lực và kỳ vọng gia đình có thể không chỉ tạo ra động lực mà còn trở thành nguồn gốc của nhiều vấn đề tâm lý cho trẻ em. Đặc biệt, ba kiểu cha mẹ dưới đây được xác định là có nguy cơ cao nuôi dạy con cái mắc bệnh trầm cảm.
Gia đình có kỳ vọng quá cao vào con cái
Tôi nhớ đã xem một chương trình truyền hình, trong đó có một cậu bé 6 tuổi, cuộc sống hàng ngày được bố mẹ sắp xếp kín mít. Từ khi 3 tuổi đã đi học lớp học kỹ năng, 5 tuổi đi học thêm, 6 tuổi đi học lớp năng khiếu… Trong một tháng có 30 ngày, bố mẹ không để lại cho cậu bé nửa ngày giải trí nào, tất cả đều là học.
Cậu bé cũng rất hiểu chuyện, nghiêm túc thực hiện theo lịch trình hàng ngày của mẹ. Nhưng qua những chi tiết, có thể thấy rõ vấn đề tâm lý của cậu bé này: Cậu ấy mắc chứng ám ảnh cưỡng chế, khi sắp xếp đồ vật phải cực kỳ ngăn nắp; Có thói quen làm hài lòng bố mẹ, dù bản thân không vui; Không biết cách giao tiếp, không biết làm bạn và không có bạn bè; Không có tuổi thơ, không biết đến niềm vui và sự vui chơi.
Bố mẹ kỳ vọng quá cao vào con cái, và để làm bố mẹ vui lòng, trẻ liên tục kìm nén bản thân, làm hài lòng bố mẹ. Trên bề mặt, trẻ có vẻ rất hiểu chuyện, nhưng thực tế, tâm hồn của trẻ đang đi theo hướng ngược lại.
Gia đình thường xuyên hạ thấp con cái
Trong dịp Tết năm nay, tôi gặp lại nhiều người thân sau nhiều năm không gặp, con trai của họ đã cao lớn nhiều, vì vậy tôi đã vô tình nói: “Con trai bạn cao quá!”. Không ngờ mẹ anh ấy đáp lại: “Chỉ là một thằng ngốc to xác!”.
Sau đó, tôi tình cờ thấy cậu bé này đang đọc sách, nên tôi nói: “Con trai bạn thích đọc sách, đây là một thói quen tốt!”. Không ngờ mẹ anh ấy lại đáp: “Nó chỉ đang cố tình làm vậy khi có khách thôi, ở nhà chỉ biết chơi!”.
Trong suốt một ngày tiếp xúc, mẹ của cậu bé này có 10 câu thì 9 câu là hạ thấp con mình, như thể con trai mình không có điểm tốt nào. Do thường xuyên bị mẹ hạ thấp với người khác, cậu bé này luôn ngồi một mình ở một góc, không nói nhiều, không muốn chơi với người khác, mặt không biểu cảm, như thể đang ưu tư.
Mỗi lần hạ thấp bản thân trẻ, đánh đập, phủ nhận của cha mẹ, đều như đang đưa cho con cái “độc dược” độc hại nhất.
Gia đình bị cha mẹ lơ là
Có một câu chuyện như thế này: Một cô gái 12 tuổi, do cha mẹ không hòa thuận, thường xuyên cãi vã, họ còn dự định ly hôn. Để không ảnh hưởng đến cuộc sống mới của mình, họ đã gửi con gái đến một trường nội trú.
Cô gái không thể thích nghi với cuộc sống ở trường nội trú, đã nhiều lần liên lạc với cha mẹ, hy vọng có thể trở lại trường cũ, nhưng cha mẹ không coi trọng điều đó. Một lần, cô đã lén về nhà, khi cha mẹ biết được, cô đã bị đánh và mắng.
Đêm đó, mẹ đã chuẩn bị bữa tối mà cô không thích, cô gái vừa ăn vừa khóc, mẹ cảm thấy cô con gái đang mè nheo, làm quá mọi chuyện lên. Ngày hôm sau khi mẹ định đánh thức cô dậy và đưa cô trở lại trường nội trú, cô gái đã tự tử trong phòng ngủ.
Trẻ em bị cha mẹ lơ là, so với những trẻ thường xuyên bị chỉ trích, đánh đập, dù không làm tổn thương cơ thể nhưng lại làm tổn thương sâu sắc tới tâm hồn.
Không có sự quan tâm của cha mẹ, không có sự nuôi dưỡng của tình yêu, trẻ sẽ cảm thấy mình không có giá trị, thậm chí ghét bản thân, tâm hồn càng trở nên cạn kiệt, cuối cùng dẫn đến trầm cảm.
Làm thế nào để giúp trẻ không bị trầm cảm?
Lắng nghe tiếng nói của trẻ
Có một câu nói: Điều trẻ con cần sâu sắc nhất là cha mẹ của chúng có thể lắng nghe một cách nghiêm túc. Làm cha mẹ, chúng ta có trách nhiệm hướng dẫn con cái tiến lên, nhưng cũng không thể quên mất việc lắng nghe tiếng nói của con cái, đừng để chúng giữ nỗi buồn trong lòng.
Quan sát môi trường xung quanh
Các chuyên gia về tâm lý học chia sẻ: Nếu trẻ mắc bệnh trầm cảm nghiêm trọng, có thể xem xét xem môi trường xung quanh của chúng có vấn đề gì không. Ngoài gia đình, trường học là môi trường ảnh hưởng nhiều nhất đến trẻ.
Khi không tìm ra nguyên nhân gây ra trầm cảm ở trẻ, hãy quan sát xung quanh trẻ, có thể sẽ tìm thấy vấn đề.
Cho trẻ một chút thời gian
Trầm cảm không giống như cảm lạnh, uống thuốc ngủ một giấc là khỏi, nó cần một quá trình để từ từ hồi phục. Trầm cảm không có thuốc đặc trị, cách duy nhất hiệu quả là sự quan tâm và hỗ trợ từ phía cha mẹ. Cho con cái một chút thời gian, cùng nhau vượt qua khó khăn này, thời gian sẽ trả lời cho bạn.